ในการจัดการแข่งขันวัวชนแต่ละครั้งจะต้องมีการ เปรียบวัวชน คือ การจับคู่วัวชน หรือ การประกอบคู่วัวชน ก่อนแข่งขันทุกครั้ง เพื่อไม่ให้มีความได้เปรียบมากเกินไป โดยปกตินายสนามจะมีการแจ้งให้ค่ายวัวชน หรือ เจ้าของวัวชนได้รับทราบ โดยจะมีข้อมูลและวันนัดที่ชัดเจน เพื่อที่จะได้ทำข้อตกลง พร้อมตั้งกฎกติกาในการแข่งขัน ถ้าเกิดการเปรียบวัวครั้งนั้นไม่ได้คู่ชน เจ้าของวัวชนสามารถดำเนินการ เปรียบวัวชนในพื้นที่ของตัวเองได้ แต่จะต้องมีการแจ้งให้นายสนามได้รับทราบก่อน
การเปรียบวัวชนไม่ใช่แค่การนำมาเปรียบเทียบในเรื่องของสัดส่วนเพียงอย่างเดียว จะต้องมีการดูเรื่องของ อายุวัวชน ประสบการณ์ในการชน เพลงชนโค สถิติการชน เขา(ยอด) และยังไม่พอเพียงเท่านี้ ไหนจะต้องมีเรื่องของ กล้ามเนื้อวัว ความกว้าง ความลึกของวัวชนแต่ละตัว เมื่อใกล้เคียงกันจึงสามารถที่จะเข้าสนามชนโคได้ แต่ในบางกรณีวัวชนชื่อดัง อาจจะไม่ต้องนำวัวชนของตัวเองมาเปรียบ สามารถที่จะให้ข้อมูลกับคู่ต่อสู้ และเปิดวิดีโอเพื่อดูสภาพร่างกายของวัวชน
การนัดวันเพื่อเปรียบวัวชน เจ้าสนามจะแจ้งให้เจ้าของวัวชนจากถิ่นต่างๆ เพื่อเข้าร่วมในการเปรียบวัวชนแต่ละครั้ง โดยบอกเลยว่าเป็นอะไรที่ยิ่งใหญ่เป็นอย่างมาก เพราะจะมีวัวชนเข้าร่วมมากกว่า 30 ค่ายชนเป็นอย่างต่ำ และการเปรียบวัวชนจะแบ่งออกเป็น 2 กรณีด้วยกัน วัวชนมีชื่อเสียง และ วัวชนไม่มีชื่อเสียง หรือ วัวชนทำการเข้าชนครั้งแรก โดยวัวชนที่มีชื่อ จะทำการเปรียบวัวชนภายในสังเวียน ให้ผู้ชมได้เห็นการเปรียบวัวชนไปด้วย ส่วนวัวชนที่ไม่มีชื่อ หรือ ไม่เคยที่มีประสบการณ์มาก่อน จะทำการผูกไว้ตามจุดต่างๆ บริเวณโดยรอบของ สนามชนโค และจะมีผู้ดูแลและเจ้าหน้าที่ค่อยประสานงานต่อให้
ในกรณีที่ไม่สามารถเปรียบวัวชนได้ เช่น มีความเสียเปรียบและได้เปรียบมากเกินไป หรือ เจ้าของวัวชนเห็นแล้วว่าแพ้ทาง อาจจะไม่มีการตกลงได้เสียกัน แต่จะมีวัวชนเข้ามาเปรียบอีกครั้ง ถ้าเกิดไม่ได้จริงๆ จะไม่สามารถเข้าร่วมการแข่งขันได้ ต้องรออีกประมาณ 30 วัน หลังจบการแข่งขันครั้งล่าสุด จึงมีการนัดเพื่อเปรียบวัวชนอีกครั้ง
การเปรียบวัวชนถึงไม่ได้เข้าร่วมภายในวันนั้น ก็ไม่ได้มีผลกระทบต่อเจ้าของวัวชน เสียเพียงเรื่องของเวลาเท่านั้น แต่เรื่องของค่าใช้จ่ายในการเดินทาง หรือ การบรรทุกวัวชนมาเปรียบวัว นายสนามจะเป็นผู้ออกให้ทั้งหมด และเจ้าของวัวชนยังได้เห็นคู่ต่อสู้ และ ศึกษาข้อมูลของหลายๆค่ายได้อีกด้วย
เปรียบวัวชน เป็นการนำวัวชนสองตัวมาเปรียบเทียบกันเพื่อทำการแข่งขัน ค่ายวัวชนจึงมีเทคนิคการทำให้วัวชนของตัวเอง สามารถที่จะเข้าชนได้และได้เปรียบคู่ต่อสู้ แต่ละค่ายจึงมีเทคนิคที่แตกต่างกันออกไป พบเห็นเป็นส่วนมากและเทคนิคที่ใช้งานกันบ่อยๆ จะมีวิธีการลดประมาณของ หญ้า หรือ อาหาร ลดน้อยลงก่อนวันเปรียบ 5 – 7 วัน โดยประมาณของอาหารจะพอเพียงแค่เลี้ยงชีพวัวชนเพียงเท่านั้น ไม่ได้ให้ประมาณที่เยอะมากกว่าวันปกติ วิธีการทำแบบนี้จะส่งผลให้วัวชน เห็นซี่โครงโผล่ สวาบบุ๋มลึก เนื้อไม่แน่นเท่าที่ควร ทำให้หลอกตาของคู่ต่อสู้และเจ้าหน้าที่ได้ไปอีกระดับหนึ่ง เมื่อทำการเปรียบวัวชนเสร็จเรียบร้อย และประกาศติดคู่ชน เจ้าของวัวชนจึงจะเริ่มให้หญ้าและอาหารที่สมบูรณ์เหมือนเดิม และใช้เวลาเพียง 10 วัน สภาพวัวชนจะกลับมาแข็งแรง และ กล้ามเนื้อเองจะกลับมาแน่นตาม พร้อมเข้าชนและได้เปรียบคู่ต่อสู้
เมื่อทำการเปรียบวัวชนเสร็จเรียบร้อยแล้ว แต่ละฝ่ายจะต้องทำข้อตกลงร่วมกันในกรณีการวางเดิมพัน หรือ ทำข้อตกลงพิเศษร่วมกัน ส่วนมากแล้วจะเกิดกับ วัวชนมีชื่อเสียง ปัจจุบันมีเยอะมาก หลากหลายกรณีที่เกิดขึ้น โดยจะมีดังต่อไปนี้
ข้อตกลงต่างๆ หรือข้อตกลงพิเศษที่เกิดขึ้น ทุกฝ่ายจะต้องมีการยินยอมหรือปลงใจกันแล้วเท่านั้น ถึงจะสามารถที่จะเข้าชนได้ เพื่อไม่ให้เกิดความได้เปรียบหรือเสียเปรียบกัน
เมื่อทุกอย่างตกลงกันเป็นที่เรียบร้อยแล้ว จะต้องมีการทำสัญญาในการชนโคกับนายสนาม ซึ่งสัญญาจะต้องมีการระบุเอาไว้อย่างชัดเจนเกี่ยวกับ ชื่อวัว ชื่อเจ้าของวัวชน สถานที่อยู่ กำหนดเงินเดิมพัน และข้อตกลงที่มีการพูดคุยกัน ทุกอย่างจะต้องมีการเขียนอย่างครบเครื่อง โดยการทำสัญญาต่างๆ จะต้องมีการวางเงินมัดจำทั้งสองฝ่ายกับนายสนามชนโค ร้อยละ 30 ของจำนวนเงินทั้งหมด แต่ในความเป็นจริงแล้ว เจ้าของสนามจะให้เครดิตกับเจ้าของวัวชน และเจ้าของสนามจะรับผิดชอบทุกอย่าง เมื่อไม่มีการชนะหรือไม่มีการแข่งขัน โดยฝ่ายไหนที่ทำการผิดสัญญาจะต้องเสีย จะต้องมีการเสียให้กับ ฝ่ายตรงข้ามร้อยละ 15 และเจ้าของสนามอีกร้อยละ 15 ตามข้อตกลงที่ทำร่วมกัน
ทั้งหมดนี้คือข้อมูลเกี่ยวกับ เปรียบวัวชน ทางทีมงานสหายวัวชนหวังว่าข้อมูลส่วนนี้ จะเป็นประโยชน์ให้กับผู้ที่ชื่นชอบ กีฬาวัวชน และกำลังทำการศึกษาเกี่ยวกับ วัวชน และเราจะทำบทความเพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับวัวชนมากขึ้น เพื่อให้เป็นที่แพร่หลายสำหรับท่านใดที่ไม่เคยรับชม วัวชนสด
ข้อมูลส่วนไหนผิดพลาดประการใด ทางทีมงานขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย
แหล่งอ้างอิง
Reference list : กฎ กติกา กีฬาชนวัว – ณรงค์ แก้วเฉย และผกาพรรณ สกุลมั่น (2012) Available at: https://kukr.lib.ku.ac.th/kukr_es/kukr/search_detail/dowload_digital_file/26526/26608 (Accessed: 05 ธันวาคม 256)
วางเดิมพันเปิดราคาก่อนเว็บอื่น :: @WUACHON